Głównym bohaterem jest Józio Kowalski, który zostaje potraktowany przez nauczyciela Pimkę jako uczeń szóstej klasy, chociaż ma trzydzieści lat. Musiał wrócić do szkoły, bardzo ciężko to przeżył. W szkole ma przyjaciół - Miętus.

Szkoła - jest to instytucja, która ma na celu wpojenie młodemu człowiekowi informacje o świecie, o życiu, historii, tradycji, uczy czytania. Szkołę stworzyli dorośli już w starożytności. Jest to instytucja ciekawa, jest potrzebna. Jest instytucją kulturalną społeczeństw. Jest dorobkiem kulturalnym społ. Jest w życiu potrzebna, bo daje pewien bagaż wiedzy, doświadczeń, z którymi wchodzi się w życie.

Szkoła w „Ferdydurke"

szkołę tworzą uczniowie (młodzi) i nauczyciele (starzy). Szkoła jest zorganizowana na zasadzie kontrastów:

młodzi, niedojrzali, nie posiadający wiedzy - starzy, dojrzali, posiadający wiedzę,

nauczyciele - przedstawiani są w sposób karykaturalny, są dziwni, odpychający, odrażający.

Szkoła nie naucza, powoduje natomiast, że uczniowie dziecinnieją.

Pimko - jest niezbyt zachęcającym zewnętrznie nauczycielem; jego celem jest ogłupianie, upupianie; oni dbają o zachowanie swojej ......, aby ta sytuacja mogła istnieć. Bardzo mu się to podobało, im więcej uczniów, tym miał lepszą opinię w oczach dyrektora. Nauczyciele sięgali po różne sposoby aby upupić uczniów. Jest to zażarta walka, bo uczniowie nie chcą się upupić.

W szkole musiał być zrealizowany program, uczą schematów. Jest to indokrynacja, narzucanie , przekazywanie, wpojenie gotowego materiału.

Szkoła - jest to zbiór gotowych konwencji, stereotypów ustalonych raz na zawsze form. Spotykamy:

• formę ucznia - kujona - Syfon - który wierzy we wszelkie „prawdy" głoszone przez nauczycieli; ze wszystkiego co powie, nauczyciele są zadowoleni,

• formę ucznia krnąbrnego - Miętus, zbuntowanego przeciwko regułom szkolnym

• formę belfra powtarzającego utarte formułki, w głowie którego „nie powstanie nigdy myśl własna"

• schemat lekcji- kiedy to profesor Bladaczka uparcie i konsekwentnie „wbija" uczniom do głowy iż, „Słowacki wielkim poetą był".

Lekcja.

Początek lekcji - uczniowie przedstawiają wymówki, dlaczego nie są przygotowani. Lekcje są strasznie nudne, wykorzystują je na głupoty, na różne zabawy. Nie mogą wyrażać swoich myśli. Nie zwracają uwagi co się dzieje na lekcji, zajmują się zupełnie czym innym, byle nie słuchać.

Gałkiewicz - był typowym uczniem, jako jedyny miał odwagę sprzeciwić się nauczycielowi, że nie rozumie poezji Słowackiego, Mickiewicza.

Uczniowie i nauczyciele zmuszeni są do pewnych zachowań i poglądów. Nie ma między nimi porozumienia.

Wady szkoły:

• uczniowie nie mogą sprzeciwić się schematom,

• nauczyciele zmuszeni są nauczać ustalonych schematów.

Jest tu groteskowe ukazanie szkoły - ukazuje szkołę w krzywym zwierciadle, celowe przejaskrawienie i wyolbrzymienie pewnych zjawisk, które

Pupa - jest to niedojrzałość; udziecinnienie celowe (infantylizacja celowa); dorośli w stosunku do dzieci stosują to określenie.

Upupianie - polega na obserwacji uczniów przez Pimkę, przez rodziców; upupia dyrektor, Prof. Pimko, grono pedagogiczne. Nauczyciele udziecinniają uczniów aby ta szkoła mogła istnieć, aby uczniowie nie byli mądrzejsi od nauczycieli, aby byli niewinni, dziecinni. Upupienie jest to narzucenie formy. Syfon poddaje się temu, godzi się z postępowaniem nauczycieli. Przeciwny im jest Miętus.

Walka na miny - jeden drugiemu ma narzucić swoją formę. Tą walkę wygrywa Syfon, gdyż miał swoje idee przeciwstawianie się wszystkich uczniów Miętusowi. Syfon zdobywa przewagę, Miętus nie może tego znieść. Rzuca się na niego gwałci go przez ucho (uświadamia go, mówi brzydkie rzeczy, narzuca mu swoją formę). Świadczy to o tym, że jedną formę można przekazać drugiemu człowiekowi. Syfon wiesza się na wieszaku. Ta śmierć potraktowana jest w kategoriach karykaturalnych. Naruszenie formy i przyjęcie jej prowadzi do destrukcji. W naruszaniu formy ważna jest siła. Wygrywa silniejszy. Miętus nie ma już twarzy, to jest już gęba, która jest odstraszająca i wykrzywiona.

Pupa i gęba służy formie.

Pewne cechy są wyolbrzymione, po to, aby je skrytykować i ośmieszyć.

Rodzina - jest podstawową komórką społeczną. Spełnia bardzo ważne funkcje (wprowadza młodego człowieka w społeczeństwo, kształtuje człowieka w sposób bardzo różnorodny). Jest to wytwór kultury, cywilizacji. Jest to ważne aby kształtować człowieka.

Młodniakowe - nowoczesna rodzina, mieszkają w Warszawie, mają służącą. Młodniakowa zajmuje się przyziemnymi sprawami. Ich córka - Zuta jest nowoczesną dziewczyną, interesuje się sportem. Między nimi nie ma więzi. Jest to styl amerykański.